Thì thầm trong vui thú, Reo hò trong ̣đau đớn.
1 Sa-mu-ên 1:1-18
Trong chương V tôi đã nói về cầu nguyện trên một cấp độ cao. Nhưng tôi không thoải mái với từ cao và thấp trong quan hệ với Cơ Đốc giáo. Những từ này gợi ý độ xuất sắc, thành tích thuộc linh tiến bộ, một loại đai đen của võ Karate Cơ đốc. Dỉ nhiên là chúng ta nên tăng trưởng. Đức Chúa Trời muốn chúng ta trưởng thành. Đức Thánh Linh hành động trong chúng ta để chúng ta cộng tác với Ngài để giống Chúa Cứu Thế hơn.
Tuy nhiên, tôi không muốn cho rằng lời cầu nguyện mà tôi cho là cao hơn (lời cầu nguyện liên quan đến vinh dự của Danh Chúa) có nghĩa là làm giảm bớt sự quan trọng của lời cầu nguyện cho nhu cầu cá nhân. Vấn đề chung của mối liên hệ tốt là sự hổ tương. Đôi khi tôi chú ý nghe và cảm thông với những lo âu của một người bạn, nhiều lúc khác thì tôi thấy thoải mái khi biết anh nghe tôi chia sẻ.
Đối với cầu nguyện cũng giống như vậy. Khi chúng ta lớn lên, ý chí, mục đích, vinh dự của Đức Chúa Trời liên quan đến chúng ta càng hơn. Nhưng dù cho chúng ta trưởng thành bao nhiêu thì chúng ta sẽ không bao giờ hết buồn, vui. Nếu cầu nguyện liên quan đến vinh dự của Chúa được gọi là cầu nguyện cao hơn, tôi phải nói rõ là quý vị không bao giờ ngưng kêu cầu Ngài về những buồn phiền và đau lòng. Cầu nguyện ở cấp độ thấp hơn thì cần thiết suốt đời. Phao-lô viết cho Hội thánh Phi-líp: “Đừng lo lắng gì cả, nhưng trong mọi việc hãy cầu nguyện, nài xin và cảm tạ mà trình các nhu cầu của mình cho Đức Chúa Trời” (Phi-líp 4:6, Bản dịch Hiệu đính).
Nếu có ai xâm nhập vào huyền nhiệm của sự cầu nguyện, người ấy là Đa-niên. Bằng bất kỳ tiêu chuẩn nào được dùng để đo đời sống cầu nguyện--tính mãnh liệt của nó, tính táo bạo, sự xâm nhập vào trong huyền nhiệm của tiên tri của nó--đời sống của Đa-niên là một đời sống cầu nguyện nổi bật. Cũng may là Kinh Thánh ghi lại những lời cầu nguyện đơn giản hơn, và không nói là kém quan trọng hơn. Tôi chọn thảo luận về lời cầu nguyện của bà An-ne sau lời cầu nguyện của Đa-niên để nhắc nhở tôi và quý vị rằng chúng ta không bao giờ vượt trội hơn lời cầu nguyện như trẻ con cho những nhu cầu tiêng tư.
ĐƯỢC YÊU NHƯNG SON SẺ
Vấn đề của bà An-ne là một vấn đề chung trong một xã hội đa thê. Mặc dù bà được chồng yêu hơn bà Phê-ni-na, An-ne hiếm muộn. Lời chọc tức của người đàn bà có con đàn, cháu đống khiến cho tình yêu của chồng là một nổi đau và niềm cay đắng cho An-ne.
Không có điều gì làm cho bà đau lòng hơn là ngày lễ hội thường niên. Dân Y-sơ-ra-ên có thông lệ dâng một phần mười sản vật cho Chúa. Ên-ca–na ở gần Si-lô, nơi lễ hội được tổ chức, ông đổi sản vật ra bạc và mang bạc đến Si-lô. Tại đây ông mua thịt, bột, rượu để vui hưởng. Ông đưa của lễ cho thầy tế lể. Sau đó gia ̣đình ăn mừng trước Chúa.
Nhưng bà An-ne không vui mừng. Khi Ên-ca-na chia phần thịt cho gia đình, bà Phê-ni-ca nhận được phần lớn để chia cho các con. Phần bà An-ne nhận được nhắc bà nhớ̉ sự son sẻ của bà. Phê-ni-ca thừa cơ hội làm cho vết thương của An-ne lớn hơn.
Có một năm bà An-ne không chịu ăn. Dù cho sự đảm bảo dịu dàng của tình yêu của Ên-ca-na cũng không cất đi được sự trầm cảm đè nặng lên bà.
MỤC ĐÍCH CỦA KHỔ ĐAU
Nổi sầu khổ của bà An-ne thật cảm động. Nhưng sự bình thường của nó nêu vấn đề. Tại sao một vấn đề bình thường nên được ghi nhận? Tại sao nó tạo thành những gạch nhịp khởi xướng trong bản nhạc giao hưởng của sự vĩ đại của Y-sơ-ra-ên?
Thật vậy, vấn đề chỉ là tầm thường đối với An-ne. Đối với bà, đời sống không có ý nghĩa gì khi bà son sẻ. Có lẽ, chúng ta có thể nói rằng câu chuyện này quan trọng vì lý do này. Trong câu chuyện dài của vua, chiến tranh, và chiến thắng, nó nói về một Đức Chúa Trời quan tâm đến người nghèo và người bị áp bức, về một Đức Chúa Trời, đối với Ngài không có niềm đau nào quá tầm thường để cầu xin Ngài chăm sóc. Đức Chúa Trời quả thật là Đức Chúa Trời của những con chim sẻ và những hoa huệ. Đáp ứng của Ngài lại sự đau buồn của An-ne thì đặc biệt. Thật sự điều này tạo thành chủ đề cho bài ca khải hoàn của An-ne trong chương sau (bài ca tương tợ với Bài ca chúc tụng của bà Ma-ri trong sách Lu-ca).
Nhưng còn nhiều hơn nữa. Bài cầu nguyện của bà An-ne tiêu biểu cho một khúc quanh trong lịch sử của Y-sơ-ra-ên. Nó đóng cửa một thời đại vô chính quyền, một thời kỳ hổ thẹn và sỉ nhục, thỉnh thoảng được nhẹ thở một chút nhờ tự do và thịnh vượng. Nó mở cửa cho thời kỳ vĩ đại của Y-sơ-ra-ên. Phần mở đầu của bản anh hùng ca không phải tình cờ mà có. Nó tạo thành một phần trọn vẹn cho bài ca toàn vẹn.
Tuy nhiên, để hiểu tại sao, chúng ta nên nhớ là bản chất cơ bản của sự cầu nguyện là đ́áp ứng lại sáng kiến của Đức Chúa Trời. Nhưng nếu dường như Đức Chúa Trời đáp ứng lại sáng kiến của con người, đó chính là lời cầu xin của bà An-ne. Bà đau khổ, và bà cầu nguyện về nổi đau của bà. Chúa đáp lời bà cầu xin quá sự mong đợi của bà. Bà bước tới trước và Chúa đáp lời bà.
Có phải thực sự là như vậy không? Lời cầu xin của bà có tiêu biểu cho một ngoại lệ không? Ai khiến cho bàn son sẻ (CHÚA không cho bà sanh con). Ai cho phép bà bị chế diễu và tại sao?
Con của bà là một nhân vật bất thường trong lịch sử. Một lần trong đời, với quyền lực luân lý và thiêng liêng tuyệt đối, người sẽ thanh tẩy thần tượng trong xứ Y-sơ-ra-ên, ca tụng Đức Chúa Trời có một, và thành lập một nền quân chủ.
Những hoàn cảnh bất thường là cần để tạo ra một người như thế. Sự cao cả phải được tạo ra trong một cái khuôn đặc biệt. Từ lúc ấu thơ Sa-mu-ên phải chịu ảnh hưởng của thờ phượng, của sự hướng dẫn luân lý của Ê-li, và của tiếng Chúa phán. Trong nổi tuyệt vọng An-ne hứa nguyện dâng con cho Chúa, bà không nhìn thấy trước hậu quả của lời bà hứa. Nhưng Chúa biết, Ngài cho phép bà thất vọng vì lý do này. Người con của bà sẽ được nuôi dưỡng trong đền thờ.
Có phải Đức Chúa Trời vô cảm không? Có phải Ngài khiến cho bà đau khổ nhiều để ép buộc bà phải hứa nguyện không?
C.S Lewis có nói rằng Chúa phán nhỏ nhẹ khi chúng ta vui mừng nhưng lớn tiếng với chúng ta trong sự đau khổ. Cái đau khổ tạo ra Sa-mu-ên để biến đổi Y-sơ-ra-ên cũng tạo ra một An-ne được biến đổi. Nếu chúng ta có thể trò chuyện với bà 10 năm sau khi Sa-mu-ên ra đời (rất lâu trước khi Sa-mu-ên trở thành một nhân vật có ảnh hưởng), có thể chúng ta thấy bà không ngừng ngợi khen Chúa, Đấng đã ‘quấy rối’ bà. Bà muốn cười trước đau khổ. Cười trước nó không chỉ vì Chúa đã đáp lời bà cầu xin của bà nhưng còn vì đau khổ đã đẩy bà vào tay Chúa.
Tôi không biết người ta đo đau khổ như thế nào, nhưng lòng tôi tràn đầy niềm vui, quá lớn để diễn đạt bằng lời, khi nghĩ đến thử thách mà vợ chồng chúng tôi đã trải qua. Điều tôi nhận được từ những thử thách đó làm cho đau khổ trở thành một giá bình thường phải trả. Tôi ghét đau đớn, nhưng tôi bằng lòng chịu cái khổ đó để tìm thêm nhiều của một loại kho tàng. Tôi có thể gần như cười, nhưng không hẵn là như vậy, khi nghĩ tới cái đau khổ. Tôi có thể cười mỉm một cách kinh ngạc trước niềm vui mà tôi ̣đã gặt được.
Bà An-ne không phải là một con tốt trên bàn cờ. Ý định của Chúa cho An-ne có thể bao gồm đau khổ. Nhưng ý muốn lớn của Ngài dành cho Y-sơ-ra-ên được kết nối với ý định yêu thương dành cho An-ne. Ngài dìu dắt bà qua đau khổ một cách nhẹ nhàng hầu cho Ngài gia tăng khả năng vui mừng của bà. Cho nên, Chúa chứ không phải là bà An-ne đã khởi xướng. Sự khóc thầm trong tuyệt vọng là sự đáp ứng lại áp lực Chúa đặt trên bà.
PHẨU THUẬT TÂM LINH
Đối với con cái Chúa đau khổ không bao giờ là vô nghĩa. Quý vị có thể không biết được tại sao mình chịu khổ, và đau khổ của quý vị dường như quá sức chịu đựng. Trong những tình huống đó quý vị phải trình lên Chúa nổi đau của mình và cầu xin Ngài cất đi. Quý vị có thể đi xa hơn bà An-ne và ca ngợi Ngài mà quý vị biết là xứng đáng và Ngài quan tâm, dù cho sự đau khổ lớn bao nhiêu. Qua câu chuyện của bà An-ne quý vị biết Đức Chúa Trời có chương trình gì đó qua khổ đau vượt xa đời sống của quý vị và thì gian. Ngoài ra, Ngài có thể ban cho quý vị qua đau khổ một khả năng tăng thêm để giúp những người đau khổ khác. Chúa có thể thay đổi dòng lịch sử qua đau khổ, nhưng quý vị không bao giờ khám phá ra ý nghĩa rộng của nó.
Điều mà quí vị có thể luôn luôn kinh nghiệm được là mối liên hệ sâu sắc với Ngài để quý vị biết chắc rằng đau khổ có một mục đích trong đời sống của quý vị. Đó là một phẩu thuật thuộc linh mà, nếụ đáp ứng một cách thích hợp, thì quý vị sẽ được lành và chỉnh sửa những sai trật trong sự trưởng thành. Nhưng điều cốt yếu là quý vị đáp ứng lại sự tin cậy vào sự nhân từ và tốt lành của Chúa. Không sự cay đắng hoặc phản đối nào làm lu mờ khải tượng của Chúa, dù cho dường như là Ngài không trả lời. Ngược lại, sự đau khổ nhằm mục đích làm giàu và sâu mối liên hệ của quý vị cùng Ngài có thể phản tác dụng khi quý vị nghi ngờ và cay đắng.
Sự đau khổ của bà An-ne, như chúng ta đã nhìn thấy, đưa bà đến hứa nguyện. Sự hứa nguyện của bà có vẻ như là mặc cả với Chúa. Phải chi Ngài ban cho bà một người con thì bà sẽ cho Chúa mượn nó suốt đời. Câu hỏi được đặt ra là: Đây có phải là tiêu chuẩn để cầu xin Chúa không?
Hứa nguyện kèm theo cầu nguyện thì tương đối hiếm khi xảy ra trong Kinh Thánh. Lời cầu xin của bà An-ne là một trường hợp duy nhất. Hứa nguyện không hẵn là theo ý Chúa. Những hậu quả của nó cho Y-sơ-ra-ên thì khó mà thổi phồng lên.
Tuy nhiên, điều thiếu khôn ngoan là chúng ta mặc cả với Chúa khi cầu xin. Chúng ta không có gì để mặc cả. Bài học thật là quý vị nhận biết quý vị nhận từ Chúa và từ Ngài mà thôi, mọi điều Ngài ban cho. Đây là điều bà An-ne đã làm. Sa-mu-ên thuộc về Đức Chúa Trời bởi vì chính Ngài ̣đã ban cho bà một người con. Giống như vậy, câu trả lời của Chúa cho chúng ta không tượng trưng cho những thành đạt của lời cầu xin. Khoe khoang về những lời cầu xin được nhậm là xúc phạm Chúa. Điều chi Chúa ban khi chúng ta cầu xin, Ngài ban theo ân sủng tối thượng của Ngài. Quý vị phải nhận biết điều này cho chính mình và cho người khác. Ngài ban nhiều hơn mọi điều quý vị xứng đáng. Quý vị thiếu nợ Chúa.
Điều kỳ lạ là quý vị sẽ vui hưởng những điều Chúa ban nhiều hơn khi quý vị cảm nhận điều này. Trước đây Chúa có ban cho gia đình tôi một căn nhà đẹp đẽ. Nhà có nhiều thứ xa xỉ không cần thiết, và tôi tin rằng chúng tôi sẵn sàng bán nó khi nào mục vụ yêu cầu. Nay tôi nhận thấy cảm nhận của tôi về căn nhà bị dao động đáng chú ý. Trong những lúc ấy tôi nhớ lại là căn nhà thật là một món quà từ Chúa, tôi cảm thấy bình an, vui mừng, với cảm tạ. Những lúc khác, khi tôi so sánh nhà tôi với nhà của những người bạn thì sự vui mừng của tôi bốc hơi. Quả thật căn nhà thành ra là một gánh nặng. Có nhiều hàng rào để tỉa sửa, cây để chăm sóc, và những việc lặt vặt để làm, bình thường và không thích thú cho lắm. Trong khi đám mây hư vô làm mờ mắt tôi, và làm tôi nặng lòng thì lòng biết ơn soi sáng khải tượng và cất gánh nặng đi.” Mọi ơn lành tốt đẹp và tặng phẩm toàn hảo đều đến từ trên, được ban xuống từ Cha của sự sáng; trong Ngài không có sự thay đổi, cũng chẳng có bóng của sự chuyển dịch” (Gia-cơ 1:17 Bản dịch Hiệu đính). Điều cốt yếu là chúng ta nhận biết chúng ta nợ Ngài. Bằng không thì quà tặng của Chúa không mang lại niềm vui cho chúng ta.
TRÔNG ĐỢI BAY VÚT NHƯ TÊN
Tôi mong ước được nhìn thấy đôi môi mấp máy của bà An-ne không phát ra thành tiếng của sự trông đợi từ giờ này sang giờ khác. Chắc ông Ê-li có chú ý. Có thể ông nhíu mày bất bình, quay qua phía khác, và trở lại quan sát bà nhiều lần. Sau cùng, sự bất bình của ông thắng sự bình tĩnh.
“Bà say cho đến bao giờ? Cất rượu đi.”
Nhưng bà An-ne không say rượu, nhưng say trông đợi. “Bà An-ne thưa: “Thưa ông, tôi không say đâu. Tôi là một người đàn bà khốn khổ. Tôi không có uống rượu hoặc bia gì cả. Tôi chỉ dốc đổ lòng tôi ra trước mặt CHÚA. Xin ông đừng coi tôi là hạng đàn bà hư hỏng. Tôi cầu nguyện lâu chừng ấy là vì tôi sầu khổ và buồn bực quá đỗi.”
“Dốc đổ lòng tôi ra trước mặt CHÚA...tôi sầu khổ và buồn bực quá đỗi.” Ba câu trên nói lên sự quằn quại của bà. Bà có thể đã thốt ra thành tiếng, than khóc, nằm sát mặt đất để rên rỉ., hoặc là run lên, nhưng tin nhắn xuyên thấu thiên đàng chỉ thế thôi. Trông đợi luôn luôn được Đức Chúa Trời thấu hiểu.
Điểm đáng chú ý ở đây là sự trông đợi hướng về, nhắm về phía trước như một mũi tên bắn về phía mục tiêu. Nhiều người vặn tay và khóc, nhưng tiếng khóc đi xuyên qua khoảng không. “Không có đức tin thì không thể nào làm hài lòng Đức Chúa Trời; vì người nào đến gần Đức Chúa Trời phải tin rằng Ngài thực hữu, và Ngài là Đấng ban thưởng cho những ai tìm kiếm Ngài” (Hê-bơ-rơ 11:6). Sự quằn quại phải được diễn tả với Đức Chúa Trời hiện diện--Giê-hô-va sa-ma.
Ngài nghe sự quằn quại được dốc đổ ra, nhưng Ngài mong muốn điều gì hơn là một người giải hòa trên thiên đàng. Chúa muốn người đau khổ đến cùng Ngài, bởi vì Ngài là món quà chúng ta cần. Trẻ con cần tình thương của cha mẹ hơn là kẹo. Cho nên, trong khi đau đớn thì đến cùng Ngài. “Hãy đến gần Đức Chúa Trời thì Ngài sẽ đến gần anh em. Hỡi các tội nhân, hãy rửa sạch tay mình; hỡi kẻ hai lòng, hãy thanh tẩy lòng mình đi (Gia cơ 4:8).
Cơ Đốc nhân thường mắc phải hai lỗi lầm. Chúng ta than van giỏi với người chung quanh. Điều này có lẽ ít tệ hơn. Các bạn có thể chia sẻ một số than van. Nhưng chúng ta phải dâng lên Chúa những đau buồn, và tại đây chúng ta thất bại một cách thảm thương. Đến với Chúa, đó là tập tành đức tin. Chúng ta tin Ngài hiện hữu và Ngài ở gần. Chúng ta cũng tin là Ngài có thể nghe chúng ta. Nhưng sự̣ kính sợ và lòng tôn kính Chúa ngăn trở chúng ta. Đức Chúa Trời trên thiên đàng có thực sự quan tâm đến công việc tầm thường của tôi không? Bà mẹ có quan tâm đến ngón tay bị trầy của đứa con ba năm tuổi không?
Tôi không muốn nói điều chi để làm giảm bớt sự tôn kính Chúa của quý vị. Những người Tin lành thuần túy quá sẵn sàng để xem Chúa như thiết hữu. Nếu tôi biết cách nào để làm cho quý vị run cầm cập trước mặt Ngài thì tôi sẽ làm. Thật vậy, tôi cầu xin Đức Thánh Linh làm điều này cho quý vị.
Run sợ và nói không ra lời không cần phải đi đôi. Chúa vĩ đại, nhưng Ngài cũng dịu dàng. Và bởi vì Ngài thấu hiểu vết thương nhỏ̉ hơn hết trong lòng của quý vị, chúng ta không cần phải dấu Ngài. Chúng ta có thể oán giận Ngài, nhưng dù cho cảm giác đó có thể biện minh được hay không, tốt hơn là bộc lộ ra hơn là giấu kín nó. Một khi gặp Chúa, quý vị có bị ‘sốc’ không khi nhận biết ý tưởng của quý vị thật khủng khiếp. Chia sẻ cùng Ngài nỗi ̣đau của mình. Thì gian không là vấn đề. Quý vị có thể trò chuyện hằng giờ bởi vì Chúa có nhiều thì gian cho quý vị. Nên nhớ là khi quý vị trút đổ tấm lòng ra như bà An-ne thì Ngài sẽ chú ý lắng nghe và thấu hiểu.
Bà An-ne được bình an. Lời an ủi của Ê-li là phương cách mà Chúa muốn cho bà biết Ngài đã nghe bà. Có lẽ nhiều tuần trôi qua trước khi bà mang thai, nhưng đối với bà vấn đề được giải quyết.
Kinh nghiệm của tôi thì thay đổi. Có khi, sự bình an vượt quá sự hiểu biết sau khi tôi trút đổ tấm lòng ra. Chúa biết, như vậy là đủ rồi. Chúa biết, và đôi khi tôi biết Ngài đã đáp lời, tuy nhiên, món quà từ trời cần một thì gian để được sở Bưu điện mang đến.
Nhưng cũng có khi khó cho tôi biết sự bình an. Không có nguồn đảm bảo nào chạy xuyên qua chân tay tôi và nâng tôi lên. Ngài hỏi, “Con có thể tin ta chăng?” “Lạy Chúa, con tin,” tôi đáp lời. “Vậy thì giao việc ấy cho ta. Con biết ta là ai mà.” Và t̀ôi được thỏa lòng.
Nhưng đối với bà An-ne mọi sự tốt lành bởi vì một người nào đó đã nghe và thấu hiểu. Và biết là mình được hiểu là kinh nghiệm được những thay đổi cách mạng trong lòng. Trong lúc bà An-ne dốc đổ tấm lòng ra trước Chúa thì có sự thay đổi lớn trong bà. Bà không còn là người phụ nử từ chối ăn phần thịt của mình. Bà trở về với gia đình và ăn ngon lành. Mắt bà sáng hơn, và một nụ cười bí ẩn nở trên môi bà.